CITES – Nunatsinni najugalinnut

CITES tassaavoq uumasunik naasunillu nungutitaanissamut navianartorsiortitaasunik nioqquteqarnerup nalunaarsornissaannut nakkutigineqarnissaannillu nunarsuarmiut isumaqatigiissutaat. CITES-imi uumasut naasullu nungutitaanissaminnut ulorianartorsiortut allattorsimaffinnut pingasunut immikkoortiterneqartarput: I, II aamma III. Allattorsimaffik I-miittut ulorianartorsiornerpaapput annissinissamullu eqqussinissamullu inatsisinik sakkortunerpaanik malittarisassaqarluni.

CITES-ip allattugaataanni Kalaallit Nunaanni uumasut naasullu 30-it missaat allattorsimaffianniipput. Nalinginnaanerpaat tassaapput:

Kalaallit Nunaanni najugaqaruit uumasunillu nungutitaanissaminnut ulorianartorsiortunik annissiniarlutit, taava aalajangersimasunik malittarisassaqarpoq, taamatuttaaq nassiussiniaruit imaluunniit nassarniaruit akuersissutit suut pisariaqartinneritit malittarisassaqarpoq.

Ullut 185-it sinnerlugit nunatsinni adresse-qarsimaguit taava nunatsinni najugaqavissutut taaneqarsinnaavutit.



Kalaallit Nunaanni najugaqaruit uumasunillu nungutitaanissaminnut ulorianartorsiortunik annissiniarlutit, taava aalajangersimasunik malittarisassaqarpoq, taamatuttaaq nassiussiniaruit imaluunniit nassarniaruit akuersissutit suut pisariaqartinneritit malittarisassaqarpoq.

Ullut 185-it sinnerlugit nunatsinni adresse-qarsimaguit taava nunatsinni najugaqavissutut taaneqarsinnaavutit.

Uumasut CITES-imit illersorneqartut	CITES-imit akuersissut	Anniseqqu-saanngilaq	Killilersor-neqanngilaq
Allattorsimaffik I-imi uumasut
Tikaagulliusaaq		X
Arfivik		X
Nattoralik		X
Kigutilissuaq		X
Qipoqqaq		X
Tunup tikaagullia		X
Allattorsimaffik II-imi uumasut
Niisarnaq (anniseqqusaanngikkallarpoq)		X
Qilalugaq qaqortaq (unitsinneqarallarpoq)		X
Nanoq (unitsinneqarallarpoq)		X
Niisa (anniseqqusaanngikkallarpoq)		X
Qilalugaq qernertaq (unitsinneqarallarpoq)		X
Aarluk (unitsinneqarallarpoq)		X
Kitaata tikaagullia	X
Allattorsimaffik III-imi uumasut
Aaveq	X
CITES-imut ilaanngitsut
Puisit			X
Tuttu			X
Umimmak			X
Sava/savaaraq			X

Nuunnermi
Kalaallit Nunaanniit nuussaguit allattorsimaffik II-meersut aamma III-meersut CITES-imit akuersissummik peqqaanngikkaluarlutit pequtinut ilanngullugit nassarsinnaavatit. Malugiulli nutsernermi pisattat inuup namminiinnaq atugassatut pigissavai, aamma nassatat tuniniaqqusaanngimmata tunissutitullu tunniuteqqusaanatik.

Nuunnermut atatillugu allattorsimaffik I-meersunik annissiniaruit uku pisariaqartippatit:
• CITES annissinissamut akuersissut Kalaallit Nunaanneersoq
• CITES eqqussinissamut akuersissut Danmark-imeersoq

Nassiussiniaruit pisariaqartissavat:
• Najugaqarnermut uppernarsaat, nunatsinni ulluni 185-ni najugaqarsimaninnut uppernarsaatissat

Timmisartorlutit angalaninni nassarniaruit pappiaqqat pisariaqartissavatit:
• Najugaqarnermut uppernarsaat, nunatsinni ulluni 185-ni najugaqarsimaninnut uppernarsaatissat
• Nuunermi nalunaarut, nunatsinnit nunamut allamut nuunninnut uppernarsaat

Tunissutissat
Danmark-imut angalanermi tunissutissanik allattorsimaffik II aamma III-meersunik nassarsinnaavutit*.

*Eqqussinermik killilersuineq pissutaalluni annisseqqusaanngikkallarnerlu peqqutaalluni tunissutissatut kisimi nassarneqarsinnaapput ukuninnga sanaat:
• Tikaagullik (kitaaneersoq)

Tunissutissalli taamaattut nassarniarukkit uku piumasaqaataapput:
• Annissinissamut akuerssissut CITES Kalaallit Nunaanniit
• Eqqussinissamut akuersissut CITES Danmark-imiit

Nammineq pigisat
Danmark-imut angalanermi suulluunniit nammineq pigisatit, soorlu ujammit assigisaallu nassarsinnaatitaavatit Liste III-miittut uumasut tamarmik.

Danmarkimut arferit neqaannik nammineq nassarneq
Kalaalimernit nammineq pigisatut naatsorsuussaapput taamaattumillu Danmark-imut angalaniaraanni nassarneqarsinnaallutik. Aamma uumasut allat CITES-imi allattorsimasut atuupput.
Kalaaliminernik nassarniaraanni pingaaruteqarpoq Kalaallit Nunaanni najugaqartuunermik uppernarsaanissaq (najugaqarnermut uppernarsaat).

Kalaaliminiutivit tuniniarnissaat imaluunniit allamut tunniunnissaat inerteqqutaavoq.

Danmark-imut allakkerivikkut nassiussinermi
Allattorsimaffimmi II aamma III-miittunik nassiussisinnaavutit*, CITES-imik annissinissamut akuersissummik pissarsisimaguit. Eqqaamallugu nassiussinermi akuersissutit ilaatillugit nassiutissagakkit.

*Eqqussinermik killilersuineq pissutaalluni annisseqqusaanngikkallarnerlu peqqutaalluni kisimi nassarneqarsinnaapput ukuninnga sanaat:
• Tikaagullik (kitaaneersoq)

Tunissutissalli taamaattut nassiunniarukkit uku piumasaqaataapput:
• Annissinissamut akuerssissut CITES Kalaallit Nunaanniit
• Eqqussinissamut akuersissut CITES Danmark-imiit

Eqqaamallugu akuersissutit poortukkamut ilaatinnissaat.

CITES allattorsimaffimmiittut allat Danmark-imut nassiussinnaanngilatit.

Danmark-imut neqinik nassiussineq
Nunat tamakkerlugit isumaqatigiissuteqartoqarpoq arferit neqaannik mattaanillu annissinissamut eqqussinermillu inerteqqut. Kisiannili tikaagulliup kitaaneersup mattaanik neqaanillu qerisutut Danmark-imut nassiussisoqarsinnaavoq.
CITES-imut akuersissutit Royal Arctic Line-p isumagisarpaat, taamaallaat nalunaarutigissavat qerisut suuneri. Qerisunik nassiussisarnerit pillugit paasissutissat annertunerusut Royal Arctic Line-imut saaffiginnillutit pissarsiarisinnaavatit.

Nannup neqaanik nassiussineq inerteqqutaavoq, nannunik sanaat Kalaallit Nunaanni Naalakkersuisut utaqqiisaasumik annisseqqusaanngikkallarneq 2008-mili eqqunnikuummassuk.

Uumasunit nungutitaanissaminnut ulorianartorsiortunit sanaanik annissiniaruit qinnuteqaatinik immersueriarlutit nassiussissaatit. Uani nassaarisinnaavatit.

CITES annissinissamut qinnuteqaat (Allattorsimaffik I-meersunik pigisanik nassiussinermi, tunissutissanik tunniussassanik nassarnermi, allakkerivikkut nassiussinermi neqinillu nassiussinermi atorneqassaaq).

Qinnuteqaat immersorsimasoq CITES-ip allaffianut Pinngortitamut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfimmiittumut nassiutissavat.

CITES pigisanik Danmark-imut eqqussinissamut qinnuteqaat (Allattorsimaffik I-meersunik pigisanik nassiussinermi, kiisalu mattammik neqinillu nassarnermi atorneqassaaq) - danskisuinnaq allassimavoq

Qinnuteqaat immersorsimasoq Naturstyrelsen-imut Danmark-imiittumut nassiutissavat.

Malugiuk
Eqqaamallugu qinnuteqajaarnissat, CITES-imit akuersissummik pissarsinissaq sapaatit akunneri sisamat tikillugit sivisussuseqarsinnaammat.

Nunanit allanit eqqussinissamut akuersissummik pisariaqartitsinermi, nammineq akisussaaffigissavat qinnuteqarfissamik pissarsinissat akuersissummillu pissarsinissat.

Apeqqutissaqaruit nalornillutilluunniit CITES-ip allaffia attaveqarfigisinnaavat.