Qimminik qimuttuuteqarneq

Kalaallit qimmiata qimuttut allat soorlu, Siberian husky aamma Alaskan malamut ilaqutarivai. 2010-mi qimuttut 18.000 missaaniipput taakkunani 1.600 missaaniittut Tunumiillutik. 2021-mi nunatsinni qimuttut 12.500 missaaniipput.

Kalaallit qimmiat qimuttoq qimuttoqarfinni taamaallaat nassaassaavoq. Sumiiffik qimmeqarfiusoq avannaani allorniusap sanimukartup 66°-ianiit Nunatta kimmut avannaarsuaniippoq. Tassa siornatigut Sisimiut kommuniusimasumiit Kangerlussuarmiillu Siorapaluk Qaanaap eqqaaniittoq tikillugu. Nunatsinni Nuna eqqissisimatitaq/allanngutsaalisaq (Avannaarsuani Tunullu avannaani) aallarnerfigalugu Kap Farvel tungaanut qimminik qimuttoqarfiuvoq.

Qulaani taaneqartut kalaallit qimmiinut naatsorsuussaapput. Taamaammat qimminik allanik eqqussiffigineqaqqusaanngillat.

Qimuttut amerlanerpaartai taamaallaat aalisartutut piniartutullu allagartalinnit piniutitut pigineqarput. Sinneri nuannariinnarlugit uumasuutigineqarput.


Paasissutissanik sukumiinerusunik piniaruit:
Qimuttut qanoq paarineqartarneri pillugit sukumiinerusumik ukunani quppersagaaqqani atuarsinnaavatit:

• Kalaallit Nunaanni qimmit qimuttut
• Qimminik qimuttunik nerukkaaneq
• Qimmit saluttut Taavami?
• Uumasuutinik isumaginninneq

Qimmiutilittut sapinngisamik qimmiutivit naalliutsinnginnissaat, anniartinneqannginnissaat ersiortinneqannginnissaallu illit pisussaaffigivat. Tamanna ilaatigut ima isumaqarpoq:

• Qimmit pisariaqartitai matussuserniarlugit nerisinneqartassapput, imeqartinneqassapput paarineqarlutillu.
• Qimmit panertumik siniffissaqartinneqassapput.
• Minnerpaamik qimmitit ullormut ataasiaq alakkartassavatit.
• Piniartillutit, qimussertillutit unammeqataatillutilluunniit qimmitit uumasut qimaannartassanngilatit.
• Angalasussaatillutit qimmivit nakkutigineqarnissaat isumagissavat.

 

Perlerorneq
Qimmit inuillu illersorniarlugit qimmit perlerornermut akiuussusertissimassapput. Nunatsinni teriannissat akornganni perlerorneq takussaasarpoq. Inuit uumasumit perlerortumit kiitinnermikkut tunillatsissinnaapput toqussutigineqarsinnaavorlu.

Taamaammat qimmiutillit qimmiutitik qaammatit sisamat arfinillillu missaannik utoqqaassuseqaleraangata

• Perlerornermut akiuussusertissimanissaat isumagissavaat.
• Imaluunniit akiuussusertinnermiit ukiut pingasut qaangiussimagaangata.
  
  

Perlerornermut akiuussutissamik kapitinnerat akilissanngilat kapitissimanngippatali akiligassitsissinnaavutit.

Qimmit nappaataat Parvovirusilu
Qimmit qimuttut nappaatinut illersorniarlugit nunatsinniittut qimmit tamarmik sap.ak. 12-it sap.ak. 16-illu akornganni utoqqaassuseqaleraangata qimmit nappaataannut parvovirusimullu akiuussutissamik kapitittassapput tamatumalu kingorna ukiut pingasukkaarlugit kapitittassallutik.

Qimmit ataavartumik akiuussusertittarnissaannut illoqarfinni nunaqarfinnilu Teknikikkut Ingerlatsiviit Uumasunut Nakorsaqarnermut Inuussutissalerinermut Oqartussallu suleqatigiipput.