Timmissanik piniarneq – sunngiffimmi piniartunut

Kalaallit Nunaat tamarmi timmiaqarpoq, imaani, sineriammi nunatannilu isorliusuni sermersuup sinaani. Sermersuaq kisimi timmissanit najorneqanngilaq.

Kalaallit Nunaanni timmissat assigiinngitsut 60-it missaanniipput. Affai ukiukkut Kalaallit Nunaat qimallugu ukiiartortarput.

Timmissanik pinianiaruit sunngiffimmi piniarnermut allagartamik atuuttumik peqassaatit. Piniarnermut allagartaqaruit piniarsinnaavutit.

Timmissanik piniarsinnaavutit aallaasit piniarnermilu sakkussat makku atorlugit:

• Aallaasit
• Timmiarsiut annerpaamik 12-erit (kaliber 12) qoorortuuararlu minnerpaamik kaliber 0.17
• Timmiarsiutit singissartullit (pump gun) annerpaamik 12-erit (kaliber 12) marluinnarnik patroneqarsinnaasut
• Nuffiit
• Nunap immikkoortuani zone 1, zone 4 aamma zone 5-imi appaliarsunniarnermi qaqulluillu piaraannik ileqquusumik piniarnermi qalut aamma naperniutit ipullit atorneqarsinnaapput
• Pisisseq qarsorlu atorsinnaavat Kalaallit Nunaanni Danmarkimiluunniit pisissimik atuinermut misilitsinnermik angusisimaguit (pisissimut qarsumullu piumasaqaateqarpoq).

Umiatsiamit sukkasuumik ingerlatillugit timmissat timmisut malersoqqusaanngilatit aamma piniaqqusaanngilatit. Soorlu aamma qeerlutuut nerlerillu isanerisa nalaanni ataatsimoortut ungoornissaat piniarnissaallu inerteqqutaasoq. Aammattaaq silaannakkut angallatinik, angallatinik motoorilinnik snescooterinillu piniarneq inerteqqutaavoq. Pisassiissutit inummut namminermut atuupput, allamut tunniuteqqusaanngillat aqaguanulluunniit sipaarneqaqqusaanatik.

Timmissat tamarmik tamakkiisumik eqqissisimatitaapput. Taamaattorli sunngiffimmi piniartartut piniarnermi piffissani sumiiffinnilu aalajangersimasuni timmissat ilaat piniarneqarsinnaapput. Piniarneq-mi timmissat sorliit sumi qaqugulu piniarsinnaanerit atuarsinnaavat. Piniarneq quppersagaavoq piniarnermut allagartavit tigunerani ilanngunneqartartoq.

Kommunerisanni timmissanik piniarnermut kommunimi immikkut ittunik ileqqoreqqusaqarsinnaavoq. Assersuutigalugu kommunini ataasiakkaani aalajangiiffigineqarsinnaavoq sunngiffimmi piniartut pisaat kalaalimineerniarfinni tuniniarneqarsinnaanersut. Piniariartinnak tamakku ilisimaarinissaanut pisussaaffeqarputit.

Timmissat manniliornerisa nalaanni illersorniarlugit, upernaakkut aasakkullu nalinginnaasumik timmissanik piniartoqaqqusaanngilaq. Maluginiassavat piniarnermi piffissat nunat immikkoortuini assigiinngissinnaaneri pisinnaammat.

Timmissat sumiiffii 40-it illersugaapput. Sumiiffinnit taakkuninnga 500 meter-it iluini 1. maj aallarnerfigalugu 31. august tikillugu angalaqqusaanngilatit.

Sunngiffimmi piniarnermut allagartaqaruit amerlanerpaamik ullormi piniarfiusumi timmissat qulit pisarisinnaavatit, tassaappullu katillugit ukuninnga mitit aamma mitit siorakitsut. Appa aamma appa sigguttooq ullormi piniarfiusumi ataatsimi katillugit pingasunik pisaqarsinnaavutit. Taateraaq amerlanerpaamik ullormut qulit pisarisinnaavatit.

Tulugaq, naajarujussuaq aamma naajarluk ukioq kaajallalllugu killeqanngitsumik piniarsinnaavatit.
Ullormut piniarfik tassaavoq ulloq unnuarlu kaajallallugu. Ullut piniarfiginngisatit ullormut pisassannut katersorsinnaanngilatit, imaluunniit ullormut pisassatit tamaasa atorsimanngikkukkit. Aammattaaq ullormut pisassatit siumoortumik atorsinnaanngilatit.

Timmissat pisatit tamaasa nalunaarutigisassavatit, matumani aalisarnermi saniatigut pisat ilanngullugit Piniarnikkut ukiumut nalunaarutigisassallugit, taakku Piniarnermi pisat nalunaarutiginissaannut immersuiffimmiippata.

Malugiuk
Timmissamik isigaatigut nalunaaqutsikkamik, radiukkut imaluunniit satellitsikkut nassitsissutitalimmik pisaqaruit, Kalaallit Nunaanni Pinngortitaleriffimmut nassiutissavatit timmiaq sumi qangalu pisarineqarsimanersoq ilisimatitsissutigiutigalugu.