Uiluinniarsinnaanermut qinnuteqarneq

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit aalisarnermik ingerlatannut akuersissummik atuuttumik peqassaatit.

Imatut inissisimaguit aalisarsinnaanermut akuersissummik qinnuteqarsinnaavutit:

• inuttut ataasiinnartut
• ingerlatseqatigiiffittut

Aalisarsinnaanermut akuersissut ukunani atuuppoq:

• Sumiiffimmut killilikkamut ataatsimut,
• Ukiumi ataatsimi januaarip aallaqqaataaniit decembarip 31-ianut, imaluunniit
• Piffissami aalisarfiusumi ataatsimi Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit nalunaarutigineqartumi.

Uiluinniarnissamut akuersissummik piffissamik killilikkamik qinnuteqarsinnaavutit, tamannalu januarip aallaqqaataaniit decemberip naanissaata tungaanut atuutissaaq. Akuersissummi ukiumi akuersissutip atuuffiani uiluinnik qanoq amerlassutsikkut tonsinik annertutigisunik pisaqarsinnaanersutit takuneqarsinnaassaaq.

Uiluinniarnermi immikkut piumasaqaatit malittarisassallu quppernermi uani atuarsinnaavatit. Matumani ilaatigut eqqiluisaarnissaq pillugu piumasaqaatit malittarisassallu immikkut ittut danskit inatsisaannut malinnittut aammalu angallatip angissusaanut malittarisassat immikkut ittut pineqarput. Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut aalisarnermut malittarisassat piumasaqaatillu aalajangersarneqarsimasut malinnissaannut pisussaaffeqarputit.

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut nalunaartarnissamut pisussaaffeqarputit. Pisarisatit sanitigullu pisarisuukkatit nalunaarutigisartussaavatit. Saniatigut pisarisuukkat tunineqarsinnaanngitsut tassaapput aalisakkat, timmissat, miluumasut imarmiut, pupiit koral-illu.

Pinngortitap eriagineqarnissaanut nammineerlutit akisussaaffeqarputittaaq. Imaq ataatsimoorluta isumalluutigaarput ataatsimoorlutalu aamma akisussaaffigalutigu.

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut aalisarsinnaanermut akuersissut pillugu qinnuteqarsinnaanermut piumasaqaatit makku naammassisimassavatit:

• Angallatigisat Søfartsstyrelsip angallatinut nalunaarsuiffiani nalunaarsorsimassaaq.
• Kalaallit Nunaanni akileraarutinut akiliisarputit, ukiunilu kingullerni marlunni akiliisarsimallutit
• Kalaallit Nunaanni najugaqartuuvutit, ukiunilu kingullerni marlunni najugaqartuusimallutit

Tamatuma saniatigut ingerlatseqatigiiffinnut makku piumasaqaataapput:

• Ingerlatseqatigiiffik aktiaateqarluni ingerlatseqatigiiffiussaaq, piginneqataassuteqarfiulluni ingerlatseqatigiiffiussaaq, piginneqatigiiffiussaaq imaluunniit piginneqatigiilluni umiarsuaatileqatigiiffiussalluni
• Ingerlatseqatigiiffiup aningaasaataasa minnerpaamik 2/3‑ii inunnit ataasiakkaanit toqqaannartumik imaluunniit toqqaannanngitsumik pigineqassapput, taannalu
  
  • Kalaallinut inuiaqatigiinnut aalajangersimasumik attuumassuteqassaaq (piginnittuunermut uppernarsaat aamma inuit allattorsimaffiat)
  • Kalaallit Nunaanni inuit allattorsimaffianni najugaqartuusimassaaq, ukiunilu kingullerni marlunni najugaqartuusimassalluni
  • Ukiuni kingullerni marlunni Kalaallit Nunaanni tamakkiisumik akileraartussaatitaasimassaaq
• Ingerlatseqatigiiffik ukioq naallugu aningaasaqarnikkut piujuartitsinermik tunngaveqarluni aalisarnissamik qulakkeerinnissimassaaq

Uiluinniarnermi angallatinut malittarisassat immikkut ittut:
Uiluinniarnermi angallatit angissusissaannut piumasaqaateqartoqanngilaq. Angallatit angisuut sinerissap qanittuani aalisarsinnaapput, angallatillu mikinerit avataani aalisarsinnaallutik.

Inuussutissalerinermut piumasaqaatit:
Uiluinniarnerit inuussutissalerinikkut sukannersumik piumasaqaateqarfiupput. Tamannalu isumaqarpoq aalisarnerup ingerlannerani sapaatip akunneri tamaasa ullormi aalisarfiusumi siullermi uiluinnik misiliutissanik tigusisarnissat pisussaaffiusoq. Tamatuma kingorna uiluiit aalisakkanik missisuisarfimmut nassiutissavatit. Aalisakkanik misissuisarfik danskit Fødevarestyrelsianit akuerineqarsimassaaq. Uiluiit qeqqussat toqunartuinik imaqarsinnaapput, aalisakkanillu misissuisarfiup misissussavaa misiliutissatut nassiunneqartuni qeqqussat toqunartuinik peqarnersoq. Misiliutissanik tigusinermut atatillugu aningaasartuutit illit nammineerlutit tamaasa akilertussaavatit.

Aalisarnermut atortunut tunngatillugu piumasaqaatit:

• Aalisarnermut atortuutit piginnittup aqqanik aamma/imaluunniit angallatip atianik ersarissumik ilisarnaaserneqarsimassapput. Ilisarnaatit imermit arrortinneqarsinnaassanngillat.
• Aalisarnermut atortuutit tamarmik atorneqareeraangata nammineerlutit peerneqartarnissaat akisussaaffigaat. Aalisarnermut atortuutit nalunaaquttap akunneri 24-t iluanni qaqissinnaassanngikkukkit tamanna KANUAANA-mut nalunaarutigissavat. 3 sømilit iluanni tunngaviusumik killeqarfiup iluani atortuutitit annaasimagukkit tamanna aamma kommunimut nalunaarutigissavat.

Uiluinniarneq aqutsiveqarfinnut arfineq marlunnut agguagaavoq:

• Nuuk
• Aqajaruani (aalisarfigeqqusaanngilaq)
• Attu
• Sisimiut kujataa
• Sisimiut avannaa
• Nassuttooq
• Kalaallit Nunaata sinnerani

Qinnuteqarfissaq immersorukku aqutsiveqarfiit sorliit akuersissummik kissaateqarfiginerlugit toqqassavat.

Uiluinniarnermi aalisarsinnaanermut akuersissutit pillugit qinnuteqassaguit nammineerluni immersuinissamut toortagaq sungaartoq "Ugguuna qinnuteqarit" quppernermi uani qullerpaamiittoq atorlugu qarasaasiakkut qinnuteqarsinnaavutit Immersuiffissaq qarasaasiakkut immersorniarukku nassiunniarukkulu "Immersoruk nassiullugulu" toqqaruk.

Qinnuteqaatinni ilanngussassat makku ilanngutissavatit:

• Piginnittuunermut uppernarsaat (ingerlatseqatigiiffinnuinnaq attuumassuteqarpoq)
• Angallatigisappit Søfartsstyrelsenip angallatinut nalunaarsuiffiani nalunaarsorsimaneranut uppernarsaat (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)
• Nunami sorlermi najugaqarnermut uppernarsaat, tassanilu uppernarsarneqarsimassaaq angallatigisat Kalaallit Nunaanneersuusoq, ilinnillu pigineqartoq (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)
• Angallatip angissusaanut uppernarsaat, tassanilu angallatip pisinnaassusaa uppernarsarneqassaaq (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)
• Pisariaqarpat angallammut tunngatillugu pisinermut uppernarsaat atsiugaq, taannalu nunami sorlermi najugaqartuunermut uppernarsaataagallartutut atorneqassaaq
• Angallatip digitaliusumik qalipaatilerlugu assilineqarnera (angallatinut qinnuteqartunut nutaanut taamaallaat atuuppoq)

Uiluinniarnissamut akuersissut pillugu qinnuteqarniaruit "Ugguuna qinnuteqarit" quppernermi matumani qullerpaamiittoq atorlugu toortakkap sungaartup toorneratigut qinnuteqarsinnaavutit. Immersuiffissaq Sullissivimmiittoq immersorniarukku naqitanngorniarukkulu "Immersoruk naqitanngorlugulu" toqqassavat (NemID-qarnissaq pisariaqanngilaq).

Qinnuteqaat ilanngussassallu attuumassutillit e-mailikkut Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut nassiunneqassapput.

Qinnuteqaatigisanni ilanngussassat makku ilanngutissavatit:

• Piginnittuunermut uppernarsaat (ingerlatseqatigiiffinnuinnaq attuumassuteqarpoq)
• Angallatigisappit Søfartsstyrelsenip angallatinut nalunaarsuiffiani nalunaarsorsimaneranut uppernarsaat (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)
• Nunami sorlermi najugaqarnermut uppernarsaat, tassanilu uppernarsarneqarsimassaaq angallatigisat Kalaallit Nunaanneersuusoq, ilinnillu pigineqartoq (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)
• Angallatip angissusaanut uppernarsaat, tassanilu angallatip pisinnaassusaa uppernarsarneqassaaq (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)
• Pisariaqarpat angallammut tunngatillugu pisinermut uppernarsaat atsiugaq, taannalu nunami sorlermi najugaqartuunermut uppernarsaataagallartutut atorneqassaaq
• Angallatip digitaliusumik qalipaatilerlugu assilineqarnera (qinnuteqartunut/angallatinut nutaanut taamaallaat atuuppoq)

Qinnuteqaatit nassiukkukku, qinnuteqaatit Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut nassiunneqassaaq, Naalakkersuisoqarfimmiit qinnuteqaativit tiguneqarsimaneranik uppernarsaammik tigussaqassaatit.

• Qinnuteqarnissamut ulloq killerititaasup qaangiunneranit qinnuteqaatit Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit suliarineqalissapput. Avataasiorluni aalisarnissamut qinnuteqarnissamut killiliussaq tassaavoq ulloq 1. november.
• Sulianik sullissineq naammassippat Aalisarnermut akuersissutit pisassiissutillu pillugit inatsit naapertorlugu Naalakkersuisut pisassiissutissanik agguaareerpata taava
  
  • Qinnuteqartut pisassiissutinik pissarsisimasut akuersissutinik tunineqarumaarput.
  • pisassiissutissanik tunineqarsimanngitsut itigartitsissummik tunngavilersukkamik nassinneqassapput.
• Qinnuteqarninnut akissuteqaat decembarip naalernerani januarilluunniit aallartisimalernerani tigujumaarpat.
• Pisassiissutinik agguaaneq Naalakkersuisut.gl-ikkut imaluunniit tusagassiutitigut nalunaarnikkut saqqummiunneqarumaarput.

Aalisarsinnaanermut akuersissummi paasissutissanik allanngortoqarsimappat tamanna Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut paasissutissiissutigissallugu pisussaaffeqarputit. Assersuutaasinnaapput ingerlatseqatigiiffiutit angallataatilluunniit pillugit allannguinerit.

Allannguinerit pillugit tigusaqartoqariarpat nutaamik akuersissusiuunneqassaatit, tassanilu paasissutissat nutaat ilanngunneqassapput.

Inuussutissarsiutigalugu aalisartutut paasissutissat eqqortut tunngavigalugit aalisarnermik ingerlatannut akuersissummik peqarnissat illit akisussaaffigivat.

Ukiup tulliani saattuarnissamut kingusinnerpaamik qinnuteqarfissaq tassaavoq ulloq 1. november.

Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit aalajangiussaq Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmut naammagittaalliutiginissaanut periarfissaqanngilaq.

Aalisarneq pillugu inatsisartut inatsisaat nr. 18, 31. oktober 1996-imeersoq

Aalisarsinnaanermut akuersissutit pisassiissutillu pillugit Namminersorlutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 74, 28. november 2023-imeersoq

Piujuartitsineq siunertaralugu aalisarnerup teknikikkut iluarsartuussivigineqarnera pillugu Namminersorlutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 4, 30. marts 2017-imeersoq

Aalisarnermi saniatigut pisat pillugit Namminersorlutik Oqartussat nalunaarutaat nr. 14, 6. december 2011-imeersoq

Kalaallit Nunaannut uiluiit il. il. pillugit nalunaarut nr. 83. 13. februar 2008-meersoq (PDF)
 
Kalaallit Nunaannut uiluiit pillugit nalunaarummut allannguut nr. 789 28. juni 2011-meersoq (PDF)